طبقه بندی طلبکاران؛ وکیل دادگستری در تهران 88019244

طلبکاران به سه طبقه تقسیم می شوند:

- طلبکاران با حق وثیقه

- طلبکاران با حق تقدم (حق رجحان)

- طلبکاران عادی (غرما)

طلبکاران با حق وثیقه:  منظور از طلبکار با حق وثیقه، طلبکاری است که بابت طلب خود وثیقه ای گرفته است. در این حالت بعد از فروش وثیقه، از محل فروش آن ابتدا طلب طلبکار با حق وثیقه پرداخت می شود و سپس مقدار باقیمانده بین طلبکاران دیگر تقسیم خواهد شد.

اگر مورد وثیقه کمتر از طلب شخص به فروش رسد تمام قیمت به طلبکار با حق وثیقه پرداخت می شود و طلبکار برای بقیه طلب خود داخل در طلبکاران عادی می شود.

سوال: در صورتی که طلبکار با حق وثیقه برای استیفای طلب خود به اداره ثبت رجوع نماید آیا اداره ثبت صلاحیت فروش وثیقه را دارد یا این که اداره تصفیه بایستی این کار را انجام دهد؟

رای دیوان عالی کشور اداره تصفیه را در مورد فروش اموال مورد وثیقه صالح می داند در حالی که شورای عالی ثبت مقررات تصفیه را با عملیات اجرایی اداره ثبت بدون تعارض دانسته است و معتقد است عملیات اجرایی را اداره ثبت به طرفیت مدیر تصفیه انجام می دهد.

رای وحدت رویه دیوان عالی کشور با رای شورای عالی ثبت هماهنگی ندارد.

طلبکاران با حق تقدم (حق رجحان):

طلبکارانی که قانونگذار بنا بر مصالحی آن ها را به طلبکاران عادی برتری داده است.

طلبکاران با حق تقدم خود دارای طبقه بندی هستند و در هر طبقه درجات متفاوتی وجود دارد.

طبقه بندی طلبکاران با حق تقدم مطابق قانون اداره تصفیه:

طبقه اول: 

الف- حقوق خدمه خانه برای مدت یک سال آخر قبل از توقف.

ب- حقوق خدمتگزاران بنگاه ورشکسته (تجارتخانه) برای مدت ٦ ماه قبل از توقف.

ج- دستمزد کارگرانی که روزانه یا هفتگی مزد می گیرند برای مدت ٣ ماه قبل از توقف.

طبقه دوم: طلب اشخاصی که مال آن ها به عنوان ولایت یا قیمومت تحت اداره ورشکسته بوده نسبت به میزانی که ورشکسته از جهت ولایت یا قیمومت مدیون شده است البته در صورتی که توقف در دوره قیمومت یا ولایت و یا در ظرف یک سال پس از انقضای آن اعلام شده باشد.

طبقه سوم: طلب پزشک و دارو فروش و مطالباتی که به مصرف مداوای تاجر ورشکسته و خانواده اش در ظرف سال قبل از توقف رسیده است.

طبقه چهارم:

١- نفقه زن مطابق ماده ١٢٠٦ قانون مدنی نفقه اقارب نسبت به ایام گذشته دین محسوب نمی شود.

٢- مهریه زن تا میزان ده هزار ریال به شرط آن که ازدواج اقلا پنج سال قبل از توقف واقع شده باشد و نسبت به مازاد جزء طلبکاران عادی قرار می گیرد.

نکته: علاوه بر مقررات خاص ورشکستگی در سایر قوانین و مقررات با مواردی مواجه می شویم که قانون، اشخاصی را در زمره طلبکارهای با حق تقدم تلقی کرده است.

طبق ماده ٤٩ قانون تامین اجتماعی، مطالبات سازمان تامین اجتماعی ناشی از اجرای قانون تامین اجتماعی در عداد مطالبات ممتاز است.

سوال: اگر یکی از طلبکارهای تاجر ورشکسته، سازمان تامین اجتماعی باشد آیا می تواند به این قانون استناد کند یا خیر؟

پاسخ: طبق رای دیوان عالی کشور ممتاز تلقی شدن طلبکار یک امر استثنایی است و نمی توان آن را توسعه داد و فقط باید موارد مصرح در قانون تجارت و قانون اداره تصفیه را مورد نظر قرار بدهیم.

طلبکاران عادی (غرما):  منظور از اصل تساوی حقوق طلبکارها این است که به هر طلبکار به نسبت طلب او به میزان تمام مطالبات پرداخت می شود.

جهت مطالعه مطالب مرتبط مقاله های زیر را مطالعه نمایید

http://iranianlawyer.net